Tongeren staat erom bekend de oudste stad van België te zijn. De stad ademt gewoon geschiedenis uit. De Romeinen stichtten er in het jaar 10 voor Christus Atuatuca Tungrorum. Het lag op een gunstige geografische ligging waardoor de stad snel tot bloei kwam. Ook nu nog zie je sporen van het rijke verleden van de stad. De talrijke interessante bezienswaardigheden in Tongeren maken de stad erg populair voor een daguitstap of langere vakantie wanneer je ook de ruimere regio wil gaan verkennen.
Stadswandeling in Tongeren
In Tongeren zijn er drie mijlpaalroutes uitgestippeld: blauw (1,7 km), rood (2,3 km) en groen (4,1 km). Deze routes brengen je langs de belangrijkste bezienswaardigheden in de stad. Zelf koos ik voor een combinatie van de blauwe en de rode mijlpaalroute.
De routes staan aangeduid met koperen klinknagels met de letter M in de kleur van de mijlpaalroute. Ik kwam veel klinknagels tegen maar een kaart is toch wel nodig omdat er geen pijlen bij de symbolen staan. Je kan de kaarten bekijken via bovenstaande links of een stadsplan halen bij Toerisme Tongeren.
Ik startte mijn wandeling in Tongeren vanaf de gratis parking De Velinx waar de blauwe mijlpaalroute passeert. Aan de Albertwal ontdekte ik de Velinxtoren, een restant van de Middeleeuwse stadsomwalling uit de dertiende eeuw.
Via het Regulierenplein wandelde ik de Muntstraat in. Hier ontdekte ik twee historische panden: het Munthuis (Muntstraat 23) en het Spaans Huis (Muntstraat 13). Het Munthuis stamt uit de zestiende eeuw en is hiermee één van de oudste gebouwen in Tongeren. Het huis lag tegenover het middeleeuwse muntatelier en moet bewoond geweest zijn door een rijke inwoner. Het Spaans Huis is één van de weinige vakwerkhuizen in Tongeren die de grote brand in 1677 overleefd hebben. De stenen benedenverdieping dateert uit de achttiende eeuw, maar de bovenverdiepingen dateren uit de zestiende of zeventiende eeuw.
Op het einde van de Muntstraat draaide ik rechts de Sint-Jansstraat in om een bezoek te brengen aan de Sint-Janskerk. De kerk werd opgericht door leerlooiers en is gewijd aan hun patroonheilige Sint-Jan. Neem zeker een kijkje binnen in de recent gerestaureerde kerk.
Vervolgens wandelde ik naar de Grote Markt in Tongeren. Op dit plein vallen drie blikvangers onmiddellijk op: het standbeeld van Ambiorix, het Stadhuis en de Onze-Lieve-Vrouwebasiliek. Het indrukwekkende bronzen beeld van de Eburonenkoning Ambiorix eert de overwinning op de Romeinen in 54 voor Christus.
Toen Tongeren in de dertiende eeuw stadsrechten kreeg, was er ook een stadhuis nodig. Het oorspronkelijke stadhuis werd vernietigd tijdens de grote brand in 1677, maar wel heropgebouwd op dezelfde locatie. De voltooiing van het nieuwe stadhuis duurde wel tot 1755. Tot 1963 werd het gebouw in gebruik genomen door de stadsdiensten van Tongeren. Nadien werd het ingericht als museum. In 2023 werd het gebouw heropend na een grondige renovatie. Onder begeleiding van een gids kan je een bezoek brengen aan het stadhuis.
De Onze-Lieve-Vrouwebasiliek werd gebouwd tussen 1240 en 1544. Deze imposante gotische kerk mag sinds 1931 de titel van basiliek dragen. De kerk is gratis toegankelijk. Het belfort werd door Unesco erkend tot werelderfgoed.
Sinds september 2023 kan je de volledig gerestaureerde toren ook beklimmen. Boven op de toren heb je een prachtig uitzicht op de regio. Voor een bezoek aan de toren kan je best online reserveren want aan de toegangsdeur is er geen kassa. Je krijgt via de QR code automatisch toegang tot de toren.
Naast de basiliek kan je ook een bezoek brengen aan het Teseum. De schatkamer, de archeologische site en de kloostertuin- en gang zijn hierbij toegankelijk gesteld. Vervolgens ging de route verder door de Maastrichterstraat waar je twee historische panden kan bewonderen. Huis Theelen (Maastrichterstraat 8) is gevestigd in een voormalig kanunnikenhuis en Huis Dommershausen (Maastrichterstraat 26) is een prachtig vakwerkhuis uit de zestiende eeuw.
Mijn volgende tussenstop was het Gallo-Romeins museum. In dit museum kom je alles te weten over de regio rond Tongeren vanaf de prehistorie tot de Middeleeuwen. De verschillende mijlpalen in de geschiedenis worden chronologisch getoond. Een belangrijke mijlpaal was de stichting van Atuatuca Tungrorum, de eerste stad ooit in de regio, in 10 voor Christus door de Romeinen.
Daarna wandelde ik verder naar Visit Tongeren. De toeristische dienst van Tongeren is gehuisvest in de prachtig gerenoveerde kapel van het Sint-Jacobusgasthuis. Naast toeristische informatie kan je er ook terecht voor souvenirs en streekproducten. Vraag aan de balie zeker naar de toegangscode van de Moerenpoort. Die ga je later in deze wandeling nog nodig hebben.
De wandelroute gaat vervolgens over de middeleeuwse stadsomwalling die dateert uit de dertiende eeuw. Van de zes poorten van de stadsomwalling rest nu enkel nog de Moerenpoort. Met de code die je gekregen hebt bij Visit Tongeren krijg je gratis toegang tot de poort tussen 10u en 16u. De poort is ingericht als klein museum en bovenaan de toren kan je genieten van een schitterend panoramisch zicht op Tongeren.
Vervolgens trok ik naar het Begijnhof van Tongeren dat door Unesco erkend werd tot werelderfgoed. Ik kuierde er door de kasseistraatjes en ontdekte naast de begijnhofkerk nog enkele leuke bezienswaardigheden zoals de Infirmerie en de Ursulakapel.
In het Begijnhofmuseum kom je te weten hoe de begijnen vroeger leefden. Via het bruggetje over de rivier de Jeker krijg je ook een mooi uitzicht op de Lakenmakerstoren die deel uitmaakte van de middeleeuwse stadswal.
Tenslotte wandelde ik nog door het stadspark De Motten. In dit mooie stukje natuur aan de rand van het stadscentrum kan je even tot rust komen. Het park grenst aan de parking De Velinx waardoor de wandeling ten einde is.
Eten en drinken in Tongeren
Tijdens de wandeling kom je verschillende horecazaken tegen. Op de Grote Markt heb je keuze in overvloed, maar ook onderweg heb je ruime keuze zoals café ’t Poorthuis aan de Moerenpoort, Herberg De Pelgrim of Brasserie De Infirmerie in het begijnhof. Aan de parking De Velinx kan je ook terecht bij Brasserie de Velinx. Buiten op het terras heb je een mooi uitzicht op de vijver.
Overnachten in Tongeren
Er zijn verschillende B&B’s of hotels waar je kan overnachten in Tongeren. Enkele bijzondere accommodaties zijn:
- – Eburonhotel: gevestigd in een monumentaal klooster
- – Vinotel X: stijlvol hotel in een prachtig gerenoveerd herenhuis met uitstekende wijnbar
- – Boutique hotel Huys van Steyns: charmant hotel gevestigd in de voormalige residentie van Louis Steyns, de oprichter van het bekende schoenenmerk Ambiorix
In de omgeving van Tongeren
Tongeren is een goede uitvalsbasis om Haspengouw verder te gaan ontdekken. In april is de regio erg populair omwille van de mooie fruitbloesems. Het bekende doorkijkkerkje in Borgloon ligt ook niet veraf. Ga je liever nog een stad verkennen? Dan zijn zowel Hasselt, Luik of Maastricht makkelijk bereikbaar.
